De Beatrixschool in Pendrecht

Onder deze titel schreef dagburgemeester Mario Bosch een artikel voor Ons Charlois, het driemaandelijkse periodiek van de Stichting Historisch Charlois.
De Beatrixschool in Pendrecht bestaat al meer dan 50 jaar en is de enige school in de wijk die nog zijn originele naam draagt. Persoonlijk heb ik veel herinneringen aan de Beatrixschool omdat ik er zelf op heb gezeten.

[bovenste foto] De toenmalige verzuiling was in Pendrecht behalve aan de kerken ook merkbaar aan de scholen. De Vereniging voor Lager en Uitgebreid Lager Onderwijs op Gereformeerde Grondslag te Rotterdam-Charlois sticht in 1955 een gereformeerde school in Pendrecht. Op 31 december 1959 wordt aan de Krabbendijkestraat, hoek Sliedrechtstraat, de eerste paal geslagen voor het schoolgebouw. Het wordt een voor die tijd modern gebouw met een centrale hal en twee vleugels met in totaal 12 leslokalen. De school wordt vernoemd naar prinses Beatrix, de naam wordt bovenop het ingangsportaal aangebracht. Boven de ingang zijn drie fraaie reliëfstenen ingemetseld met motieven die te maken hebben met de wederopbouw en het christelijke karakter van de school, jammer genoeg zijn deze stenen in 2013 verdwenen.

Op 29 maart 1961 wordt de school officieel geopend, architect F. Swaneveld biedt een door Teus van den Berg vervaardigd plastiek aan. Dit plastiek, dat de terugkeer van de verloren zoon voorstelt, is aangebracht op de muur in de hal, boven het podium. In de loop der jaren is het kunstwerk heel vaak gefotografeerd want het podium was de uitgelezen plek voor het maken van klassenfoto’s. Helaas is het kunstwerk er niet meer; door een verbouwing moest het verdwijnen.

Hoofd der School is in het begin C.W.M. van Veelen die in 1967 wordt opgevolgd door J. Tijseling. Al snel is het gebouw te klein en moeten klassen uitwijken naar houten noodlokalen aan de Middelharnishof, op die plek staat nu de flat Korpersteijn. De latere directeur Joop Verschoor begon zijn carrière op de Beatrixschool in 1970 als onderwijzer, hij zou 42 jaar aan de school verbonden blijven.
De aan de overkant van de Krabbendijkestraat gelegen gereformeerde Christus Triomfatorkerk was nauw verbonden met de school, o.a. de kerstvieringen werden er gehouden. Pal naast de school stond (en staat nog) de gymnastiekzaal waar de lessen Lichamelijke Oefening werden gegeven.

In 1980 wordt het 25-jarig bestaan van de Beatrixschool gevierd, ter gelegenheid van het jubileum krijgen alle personeelsleden en leerlingen een tegeltje. Toeval of niet maar in hetzelfde jaar wordt prinses Beatrix, naar wie de school is vernoemd, koningin van Nederland.
De eerste veranderingen in Pendrecht worden dan al zichtbaar: het aantal kinderen wordt minder en de wijk vergrijst. Voor de scholen breekt een moeilijke periode aan, de Bestevaertschool aan de Sliedrechtstraat moet uiteindelijk de deuren sluiten maar de Beatrixschool weet zich te handhaven. Op 1 augustus 1985 fuseren de lagere Beatrixschool en de Prinses Marijke kleuterschool tot een nieuwe basisschool. Het gebouwtje van de vroegere kleuterschool dient nog vele jaren als accountantskantoor en wordt pas in oktober 2002 afgebroken.

[onderste foto] De Beatrixschool volgde de ontwikkelingen in Pendrecht en groeide als wijkschool uit tot een multiculturele basisschool. Ook letterlijk groeide de school, want in 2002 én 2004 zijn er lokalen bijgebouwd. Deze verbouwingen zijn in stijl van het bestaande gebouw uitgevoerd en dat geldt ook voor de vernieuwde raamkozijnen. Het schoolplein is wel veranderd: de jonge platanen zijn uitgegroeid tot forse exemplaren maar het fraaie rozenperk rondom het plein is er niet meer. De schooltuin aan de kant van de Sliedrechtstraat is het speelplein voor de kleuters geworden.

Op 8 maart 2005 ontvangt de Beatrixschool een koninklijke gast: prinses Mÿa1xima bezoekt in het kader van PAVEM, het participatieproject voor vrouwen, de naar haar schoonmoeder vernoemde school. Later in datzelfde jaar is er een grote reünie ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de school.
Op 31 januari 2012 neemt Joop Verschoor afscheid van de Beatrixschool, gelukkig kon ik zijn afscheidsreceptie bezoeken waarbij ik memoreerde dat ik in 1970 één van zijn eerste leerlingen was. Mirjam Mels volgde hem op en daarmee kreeg de Beatrixschool voor het eerst in haar bestaan een vrouwelijke directeur.
Op 25 april 2013 organiseerde de school een Koningsmarkt die ik als dagburgemeester van Pendrecht mocht afsluiten, ter gelegenheid van de markt krijgt de school een nieuw logo.

PERSOONLIJKE HERINNERINGEN AAN DE BEATRIXSCHOOL
Ik zie mijn oude school nog bijna dagelijks want ik woon bijna letterlijk om de hoek. Op 23 augustus 1966 was mijn eerste schooldag op de Beatrixschool, de volgende leerkrachten heb ik gehad: mw. Schotanus (klas 1), Wil de Jong (klas 2/3), mw. van Dijk en dhr. Tijseling (klas 4), dhr. den Ouden en Joop Verschoor (klas 5) en A. v.d. Sluijs (klas 6). Als jongen heb ik er nooit les van gehad maar ik noem toch de naam van juffrouw Wilschut voor het vak nuttige handwerken. Lichamelijke oefening was in de gymnastiekzaal naast de school, een deel van de vierde klas heb ik doorgebracht in de eerder genoemde noodlokalen aan de Middelharnishof.
Omdat ik de tweede klas had overgeslagen duurde mijn tijd op de Beatrixschool maar 5 jaar. De schooltijd werd traditiegetrouw afgesloten met een musical waarop maandenlang was geoefend. Ik weet nog dat de musical over Parijs ging en dat het eerste liedje begon met “Adieu Parijs met je Seine”. Op 22 juni 1971 was mijn officiële afscheid van de Beatrixschool, als aandenken kreeg je een zakbijbel. Enkele klasgenoten gingen naar de Beatrix MAVO maar ik ging naar het Johannes Calvijn Lyceum in Vreewijk.

Het naar binnen gaan verliep volgens een vast patroon. De zoemer was het teken om in de rij te gaan staan (iedere klas had een vaste plek op het schoolplein) en dan ging het per klas naar binnen. De kinderen liepen altijd in twee rijen, jongens en meisjes apart. De lagere klassen zaten beneden terwijl de lokalen voor de hogere klassen op de bovenverdieping waren. In het midden van de school was een hal met een podium, hier werden o.a. films gedraaid en het podium was (net als de schooltuin) de geijkte plek voor klassefoto’s.
De maandag was altijd betaaldag: dan nam je geld mee voor de schoolmelk, de spaarzegels en de zending. De schoolmelk zat eerst in flesjes en later in piramidevormige kartonnen pakjes. De spaarzegels waren van de Spaarbank Rotterdam (later Verenigde Spaarbank, nu ABN Amro), als je een kaart vol had ging je er mee naar het filiaal van de Spaarbank op Plein 1953 en dan werd het bedrag op je spaarboekje bijgeschreven.

Een minder leuke herinnering was de schooltandarts. Het was altijd weer schrikken als het beruchte witte busje van de Stichting Schooltandverzorging naast de gymzaal geparkeerd stond. Dan verscheen de assistente in de klas en werd je met enkele klasgenoten “uitgenodigd” om naar de bus te komen. Je ging altijd in een groepje want, zo was de gedachte, dan overwin je de angst voor de tandarts. Bij de meesten heeft dat averechts gewerkt want terwijl jij met het angstzweet in je handen op de achterbank zat te wachten lag één van je medeleerlingen te kermen in die stoel. Na afloop van de behandeling kreeg je een briefje mee waarop stond wat de tandarts had gedaan.

Toen ik in de zesde klas zat, hadden we vanuit het lokaal zicht op de Triomfatorkerk. Op 7 juni 1971 kon ik hierdoor getuige zijn van een bijzonder schouwspel: de sloop van de kerktoren. De ijzeren toren was door een bouwfout finaal doorgeroest en moest verwijderd worden. De toren werd doormidden gezaagd en na enige tijd lagen de beide delen op het trottoir langs de Sliedrechtstraat. Dat beeld staat na meer dan 40 jaar nog duidelijk op mijn netvlies.

Mario Bosch

FOTOBIJSCHRIFTEN
Bovenste foto: De Beatrixschool, kort na de bouw.
Onderste foto: De Beatrixschool in 2014.