Onder deze titel schreef dagburgemeester Mario Bosch een artikel voor Ons Charlois, het driemaandelijkse periodiek van de Stichting Historisch Charlois.
In Pendrecht staan drie kerken, gebouwd in de tijd dat iedere geloofsgemeenschap nog zijn eigen godshuis had. De Sint Bavokerk en de Open Hofkerk zijn beide in eerdere uitgaven van Ons Charlois al aan bod geweest, in dit artikel beschrijf ik de Christus Triomfatorkerk. Het kerkgebouw is nog altijd als zodanig in gebruik, ook al ontbreekt de toren en het orgel.
[bovenste foto] De Christus Triomfatorkerk, door de Pendrechtenaren kortweg Triomfatorkerk genoemd, is gebouwd voor de gereformeerde geloofsgemeenschap en staat aan de Krabbendijkestraat tegenover de Beatrixschool. Dat laatste is geen toeval want de Beatrixschool was destijds óók gereformeerd, een andere overeenkomst is dat zowel de school als het kerkgebouw zijn ontworpen door de architecten Swaneveld en Goslinga. Het doosvormige kerkgebouw valt in zijn omgeving direct op, de kosterswoning aan de Kloosterzandestraat is aan de kerk vastgebouwd.
Op 4 maart 1961 legt Albert Valster, voorzitter van de commissie van beheer, de eerste steen voor de Triomfatorkerk. Een metalen plaat met inschrift herinnert aan deze gebeurtenis, deze plaat bevindt zich in de kerkzaal nabij de hoofdingang. De bouw gaat voorspoedig want nog geen jaar later, op 1 februari 1962, wordt de kerk met een speciale dienst in gebruik genomen. De kerkzaal telt 750 zitplaatsen met nog 100 extra plaatsen op de gaanderij.
De naam van de kerk staat op de voorgevel naast de ingang en is verwerkt in het draadplastiek met een bazuinblazende engel, gemaakt door Teus van den Berg. In de hal bij de zij-ingang is een muurschildering van Jozef en Maria op de ezel dat is ontworpen door Theo Kurpershoek, deze schildering is van buiten goed te zien. De inrichting van de Triomfatorkerk is grotendeels nog origineel met de strak in het gelid staande kerkbanken, het schrootjesplafond, de plafondlamp in de vorm van een kompas en de preekstoel met het gebogen gewelf.
DE TOREN
[middelste foto] Tegelijk met de kerk werd op de hoek Sliedrechtstraat/Krabbendijkestraat een 25 meter hoge ijzeren kerktoren met een luidklok gebouwd, niemand kon toen vermoeden dat deze toren er nog geen tien jaar zou staan. Als gevolg van een constructiefout bleek de toren al na enkele jaren zodanig doorgeroest te zijn dat de klok niet meer geluid kon worden. Uiteindelijk is de opvallende toren op 7 juni 1971 gesloopt, nadat eerst de klok er uit gehaald was (wat zou daarmee gebeurd zijn?).
De sloop van de toren kan ik nog goed herinneren want ik zat toen in de zesde klas van de Beatrixschool, in het lokaal dat uitkeek op de toren. Op de dag van de sloop verscheen er een grote kraan, de toren werd doormidden gezaagd en na enige tijd lagen de beide delen op het trottoir langs de Sliedrechtstraat.
De sokkel van de toren is blijven staan maar er is nooit een nieuwe toren gebouwd, ook een gepland kunstwerk is er niet gekomen. Anno 2015 staat de sokkel er nog steeds, geheel overwoekerd.
LATERE ONTWIKKELINGEN
Door de ontkerkelijking liep het aantal kerkgangers terug en in 1988 gebeurde er iets dat eerder absoluut ondenkbaar was: de gereformeerde en de hervormde gemeente worden samengevoegd tot een Samen Op Weg gemeente. De diensten in Pendrecht worden voorlopig beurtelings in de Triomfatorkerk en de Open Hofkerk gehouden met de bedoeling om in de toekomst één van de gebouwen af te stoten.
In de zomer van 1996 wordt de Triomfatorkerk verkocht aan de volle evangelische gemeente Het Zout der Aarde. Op 25 augustus 1996 houdt de Samen Op Weg gemeente voor het laatst een dienst in de Triomfatorkerk, sindsdien vinden alle activiteiten plaats in de Open Hofkerk onder de naam Protestantse Wijkgemeente Slinge.
Ondanks de verkoop van het gebouw bleef de naam Christus Triomfatorkerk gehandhaafd en tot op de dag van vandaag houdt Het Zout der Aarde hier haar diensten. De buitenkant van het kerkgebouw bleef eveneens hetzelfde, de enige verandering zijn de drie houten kruisen aan de voorgevel die in december 2006 zijn aangebracht.
De kosterswoning had haar oorspronkelijke functie verloren en heeft nog een tijdje dienst gedaan als jongerencentrum. Na enkele jaren van leegstand is het verwaarloosde huis gerenoveerd en verbouwd waarbij het een nieuwe bestemming kreeg, op 16 juni 2012 is kinderdagverblijf Geliefd officieel geopend. Tijdens de renovatie van de vroegere kosterswoning zijn ook de buitenmuren schoongemaakt die nu weer de oorspronkelijke gele kleur tonen, hopelijk wordt ooit ook het kerkgebouw zelf op deze manier opgeknapt.
HET ORGEL
[onderste foto] Pas zes jaar na de ingebruikname van de kerk kwam er een orgel dat op 9 februari 1968 in gebruik is genomen. Het instrument, gebouwd door Fonteijn en Gaal, telde 19 stemmen en kreeg een plek op de gaanderij. Daan Verschoor werd aangesteld als organist van de Christus Triomfatorkerk en dat is hij tot aan de verkoop van het gebouw gebleven, in februari 2008 vierde hij in de Open Hofkerk zijn 40-jarig jubileum als organist.
Toen in 1996 de Triomfatorkerk werd verkocht aan Het Zout der Aarde was het orgel overbodig geworden. Omdat het instrument nog in prima staat verkeerde ging men op zoek naar een nieuwe bestemming. Het orgel is uiteindelijk in 1997 aangekocht door de Rehoboth United Reformed Church in Hamilton, Ontario, Canada. Er moest nog een nieuwe kerk gebouwd worden waardoor het instrument pas in 2001 geplaatst kon worden. De demontage van het orgel, het transport en de opbouw in Canada is geheel verzorgd door de firma Kaat en Tijhuis, de opvolgers van Fonteijn en Gaal.
In 2008 had ik via de mail contact met pastor Simon Schotsman die het volgende over our Dutch organ schreef: “Het orgel is in september 2001 in gebruik genomen en wordt sindsdien iedere zondag bespeeld tijdens de diensten. Daarnaast worden er regelmatig orgelconcerten gegeven, tot groot genoegen van de gastorganisten (waarvan sommigen uit Nederland) en de bezoekers.” Ondanks het intensieve gebruik omschrijft Simon het orgel als trouble-free en functioneert het tot ieders volle tevredenheid. Het orgel uit de Pendrechtse Triomfatorkerk heeft daarmee een tweede leven gekregen in Canada, aan de andere kant van de oceaan.
Mario Bosch