De officiële handeling is verricht door, voor velen bekend, Johanneke Hefting (de dochter van de familie). Ze begon met een geëmotioneerde toespraak. Ze schetste het leven van haar familie zodanig dat het ook meer dan alle moeite waard is geweest het huis te behouden voor het doel waarvoor het nu gebruikt wordt.
Voor Pendrecht is het huis van historische waarde, maar dat is het niet alleen. Er zijn nog steeds heel veel mensen in de wijk, maar ook daarbuiten, die elk op hun eigen manier herinneringen hebben aan het huis en “onze dokters”.
Voor bewoners die niet bij de opening aanwezig konden zijn en toch interesse hebben in de mooie woorden die gesproken zijn hieronder het programma en de toespraken in de volgorde zoals ze gehouden zijn.
Geachte aanwezigen,
Het is voor mij, dochter van H.R. Hefting Sr en J. Hefting-Hoogcarspel, een grote eer om hier te mogen staan.
Mijn vader is in de Herkingenstraat, hier om de hoek, begonnen met zijn huisartsenpraktijk als eerste huisarts in deze wijk.
De wijk Pendrecht was op dat moment nog in wording; er werden nog veel huizen gebouwd en in het begin was het overgrote deel nog weiland.
Mijn ouders maakten plannen om een huis te bouwen en lieten architect Herman Haan dit huis ontwerpen. Herman Haan, die een zeer markante bouwstijl nastreefde, heeft een fraaie tekening gemaakt. Hij behoorde tot een nieuwe generatie architecten, die zich fel verzetten tegen het verschraalde functionalisme. Hij was op zoek naar de menselijke maat in de architectuur. Zijn architectuur is opgebouwd uit kleine, aaneengeschakelde structuren en wordt daarom ook wel “structuralisme” genoemd.
Er staat in Lombardijen een vergelijkbaar huis, ook door Herman Haan getekend.
Ons huis werd praktijkwoning Hefting genoemd door Herman Haan.
Op 28-10-1959 werd de eerste paal voor dit huis geslagen.
Op die dag werd ik, daar dus, geboren, dus ik weet dat nog als de dag van gisteren.
In 1960 was de bouw van dit huis voltooid en mijn ouders verhuisden, samen met mijn broer en met mij, naar dit huis.
Het was een huis waarin we heerlijk hebben geleefd: veel ruimte, en – wat heden ten dage nog steeds “in” is – de buitenwereld maakte deel uit van de ruimte in het huis. Dit kwam ook door de grote glazen wanden.
Zo hadden we ook in het huis, in de vloer aangrenzend aan de tuin, een plantenbak van 1 bij 2 meter, die later werd gespiegeld in de tuin.
Omdat het huis berekend was op 5 personen en het laatst geplande kind er TWEE bleken te zijn, is tussen de huiskamer en de praktijk een kamer bijgebouwd.
Vervolgens hebben we rond 1970 de keuken en de aangrenzende eetkamer samengevoegd omdat al die grote lijven niet meer zo goed in de eetkamer pasten. De keuken werd woonkeuken en er was weer ruimte te over.
De keuken was de plaats waar wij vaak samen dingen deden; praten, huiswerk maken, vergaderen etc.
Daarna werden boven de slaapkamers te klein en werd er een grote verbouwing gepland, die de bovenverdieping qua oppervlakte ongeveer verdubbelde.
Deze verbouwing was een grote klus, waarbij mijn ouders in de huiskamer moesten slapen omdat in hun kamer een “baby-hijmachine” werd geplaatst. Tijdens deze verbouwing hadden we een gigantische lekkage en stond het langs de lange wand van de huiskamer vol met emmertjes en pannetjes.
Omdat de praktijk aan huis was, en er tijdens de weekenden regelmatig aanloop van patiënten was, hebben mijn ouders eerst in Reeuwijk en later in Zeeland een “toevluchtsoord” gevonden om Rotterdam zo nu en dan te kunnen ontvluchten en tijd te krijgen en te nemen om weer nieuwe energie op te doen.
In 1964 en in 1965 is mijn vader samen met o.m. Herman Haan gedurende 6 weken in Afrika geweest: de Tellemexpeditie. Reden voor ons om toen al een TV aan te schaffen. Het werd door de NCRV uitgezonden op het enige net dat Hilversum toen nog bezat. Onder regie van Kees van Langeraad en cameraman Didier van Koekenberg werd een semi-life reportage uitgezonden.
Mijn vader, die zich 6 weken niet had geschoren……..
De ochtend na zijn thuiskomst kwamen veel patiënten naar zijn baard kijken: het hele pad stond vol.
Echter, voor mijn vader aan het werk ging, had hij m afgeschoren…. Pech voor de kijkers. Ik had mijn vader –als 5 jarige- verweten dat hij ’s nachts niet eens zijn baard had afgedaan, de viezerik……
Door zijn reizen naar Afrika, is mijn vader enigszins Afrikagek geworden en gebleven.
Ondertussen groeide en bloeide ons gezin. En terwijl dit bezig was, oefende mijn vader zijn vak als huisarts uit, uitermate gesteund door mijn moeder, die ik hier beslist niet ongenoemd wil laten.
Mijn moeder regelde ,organiseerde en schiep de condities op dusdanige manier, dat mijn vader zich hoofdzakelijk op het medische gedeelte van het vak kon richten.
Mijn vader heeft hierin zijn sporen verdiend: hij kon goed luisteren, goed adviseren, was een kei in zijn vak………….
Alle kinderen gingen naar de middelbare school. We kwamen allemaal wel s te laat thuis….. Ik kan me nog herinneren dat ik een keer thuiskwam en alles al donker was. Mijn vader sliep erg licht en werd van een zacht geluidje al wakker:
Voor de voordeur deed ik mijn schoenen al uit, deed de voordeur, die een behoorlijk zwaar slot had, met ijzige kalmte open, zodat dat bijna niet hoorbaar was. Vervolgens de deur dicht en de deur van het portaal open en dicht…….
Op kousen naar de trap, trachtend de treden over te slaan, die het meeste kraakten.
De eerste 3 kraakten sowieso maar ze kraakten aanzienlijk minder als je midden op de tree ging staan. Eindelijk was ik – naar mijn idee met het minst mogelijke geluid – naar boven gekomen. Bij de 14de en laatste trede dus een zucht van verlichting tot ik opeens huchum hoorde uit de slaapkamer: zo van “ik heb je wel gehoord”…………
Dat is niet alleen mij overkomen maar ons alle 4!!!!!!!!!!!!!!!!!
Toen in 1986 mijn oudste broer Joost overleed, stond de wereld voor ons allen stil.
Juist toen we in 1997 allemaal weer een beetje over deze schok heen leken te zijn, ontviel mijn broer Eric ons……….
Eric, die de praktijk van mijn vader had overgenomen. Die zo vol plannen zat…. Die niet wist dat Jannick geboren ging worden………….
Met regelmaat is ons huis een opvangplek geweest voor zieke familie.
Het was hier vaak de zoete inval, het komen en gaan van vele bekenden.
Wij aten ’s avonds nooit om 18.00 uur want àls we dat deden, moest er om 17.55 uur nog een visite gemaakt worden. Voor het eten werd altijd een wijntje gedronken.
Zoals ik al zei: mijn vader was – met mijn moeder aan zijn zijde – een kei in zijn vak: dit blijkt ook uit de reden waarvoor wij nu hier zijn: zijn huis gaat naar hem vernoemd worden. Een postume eer, die mij ernstig gecharmeerd en zeer ontroerd heeft.
Ook de wijze waarop dit huis nu in gebruik genomen is, is zeker in de lijn van hoe mijn ouders hebben gewerkt en geleefd: opvang, steunen, begeleiden, hulp verlenen.
Ik zou vanaf deze plek graag aan een ieder die aan het behoud van dit huis en de naamgeving van dit huis heeft meegewerkt een bijzonder woord van dank willen richten: de eerste maand nadat ik dit nieuws vernam, kon ik dit niet met droge ogen aan anderen vertellen…………
Mijn dank gaat in het bijzonder uit naar dominee At Polhuis, met wie ik – hoewel kortstondig – een uitermate hartverwarmend contact heb gehad, alsook de medewerkers van de Nieuwe Unie en GGZ Groep Europoort.
Zoals het Tellemvolk in Afrika al zei: het huis is de buik van de moeder en zo heeft dit huis ook aangevoeld… Ondanks alle stormen toch veilig en eindeloos vertrouwd…
Voor ik tot de onthulling overga, zou ik u willen verzoeken om mijn ouders te herdenken door een moment stilte in acht te nemen.
Voetnoot:
Ik heb het idee dat ik de wijkbewoners gemist heb tijdens de bijeenkomst. Indien dat zo is en indien u reacties krijgt en iemand contact met mij wil hebben hierover, wilt u dan hun telefoonnummer vragen, zodat ik ze kan bellen?
Opening dokter Heftinghuis
Welkom
Welkom aan alle genodigden, buurtbewoners, vertegenwoordigers van gemeente, van de woningbouwcorporatie de Nieuwe Unie, familie van dokter Hefting, vertegenwoordigers van de GGZ, bewoners, medewerkers en andere betrokkenen.
Officiële opening. Onthulling van de plaquette.
29 september 2005 /3 januari 2005 gestart
Drie sprekers: Wonen, Vroegere bestemming, Ggz kant
Programma:
– Marja de Bruyn, directeur wonen van de Nieuwe Unie
– Marianne van Duijn, directeur GGZ Groep Europoort
– Dochter van dokter Hefting, korte toespraak en onthulling plaquette
– Gelegenheid tot napraten en bekijken huis.
Toespraak Marianne
In 2002 stond ik samen met de Raad van Bestuur voor het eerst voor dit pand. Op dat moment werd de GGZ in staat gesteld om nieuwe projecten te starten, omdat de wachtlijsten in de GGZ te hoog waren.
GGZ Groep Europoort heeft dat moment aangegrepen om plannen te maken voor een aantal nieuwe woonvormen voor mensen met psychiatrische problemen, die niet of nog niet in staat zijn om zelfstandig te wonen, maar dat met begeleiding wel kunnen.
Medio 2002 telde beschermd wonen van de GGZ Groep Europoort 42 plaatsen. Op dit moment beschikken wij over 166 plaatsen beschermd wonen. Dus zoals u zult begrijpen hebben wij de mogelijkheid tot uitbreiding aangegrepen, en is dat ook een daadwerkelijk antwoord geweest op de wachtlijsten. Want de huizen die wij op dit moment hebben, zijn ook bewoond door mensen, die onze begeleiding nodig hebben. Helaas moet ik ook zeggen, dat er ook nu weer een aantal wachtenden zijn, maar dat deze week bekend is geworden dat het ministerie besloten heeft tot uitbreiding van de capaciteit van beschermd wonen.
Dat uitbreiding van capaciteit niet kan zonder een nadrukkelijke samenwerking tussen gemeente, woningbouwcorporaties en GGZ staat als een paal boven water.
Als GGZ kunnen wij natuurlijk plannen hebben over wat belangrijk is voor onze doelgroep. Wij hebben ideeën over hoe wij de bewoners willen begeleiden, wij weten dat wonen niet genoeg is, maar dat ook een goede wijze van dagbesteding en een prettige woonomgeving voor onze cliënten van groot belang is.
Kortom, wonen, zorg en welzijn moeten hand in hand gaan.
In 2002 hebben wij ten aanzien van dit pand de partner gevonden in de Nieuwe Unie. Een partner, waar wij overigens veel meer projecten mee samen hebben ontwikkeld, Valckensteijn en de Borselaerstraat zijn daar voorbeelden van. Projecten die overigens veel sneller gerealiseerd zijn dan dit project.
Voor een van onze beschermd woonprojecten gebruikt GGZ Groep Europoort Istia de oude dokterswoning. De Nieuwe Unie heeft het fraaie huis, een gemeentelijk monument, hiermee weer een nieuwe bestemming gegeven.
In een huisartsenpraktijk gaat het om ziekte, maar vaak ook over ziekte tegen de achtergrond van een sociale context. In die zin is er sprake van een zekere gelijkenis met de nieuwe bestemming. De mensen die er nu wonen hebben een psychiatrische ziekte. Wij bieden hen een onderdak, waarin de sociale context zeer belangrijk is. Buurtbewoner zijn, huisgenoot zijn, samen ontbijten, samen boodschappen doen, samen koken of voor de anderen koken. Met elkaar vorm geven aan de dagelijkse zaken van het leven. Zaken die voor velen vanzelfsprekend zijn, maar die voor onze bewoners dat niet altijd zijn en die daar soms nog in moeten leren.
Daarom zijn wij heel blij met dit mooie huis voor onze bewoners, want voor iedereen geldt dat het hebben van een huis waar je je thuis voelt, een basisbehoefte is. Ons doel is dat de bewoners weer zelfstandiger kunnen functioneren in de maatschappij, aan het werk komen in een sociale werkplaats of vrijwilligerswerk gaan verrichten. De meeste van de bewoners zullen hier wel langere tijd wonen, maar voor elke bewoner kan een volgende stap zijn dat zij verhuizen naar een huis met een minder intensieve begeleiding.
Onze woonbegeleiders doen er alles aan om het wonen zo aangenaam mogelijk te maken. Niet alleen voor de bewoners zelf, maar ook voor de buurt.
Voor ons is dit het eerste huis met een naam. Al in 2003 werd ik door de heer Polhuis gevraagd, als wij het pand daadwerkelijk zouden gaan betrekken of wij zouden willen overwegen het huis te vernoemen naar huisarts die hier jarenlang zijn praktijk heeft uitgevoerd. Wij zijn daarom ook heel blij dat nu Johanneke, de dochter van dokter Hefting, het Dokter Heftinghuis aan de Sommelsdijkstraat officieel wil openen.
M. van Duijn, 29-09-2005
Toespraak Marja de Bruyn, directeur Wonen.
Ik ervaar het als bijzonder om bij deze opening aanwezig te zijn.
Ik ben er zelf 1x binnen geweest de reden hiervan was dat toen ik afgestudeerd was en mijn eerste vaste contract kreeg bij toen nog OWG ik van de toenmalige Arbo-dienst gekeurd moest worden voor mijn pensioen.
In die tijd deed je dat nog bij een bevriende huisarts in de wijk.
Wat ik mij ervan herinner is dat het donker was en veel boeken. Het is nu 25 jaar later en de Herkingenbuurt een paar generaties verder.
De geschiedenis van de buurt en het dokter Hefting Huis horen onlosmakelijk bij elkaar.
Het is het enige particuliere pand met een enorme functie.
Beide, de wijk en het huis lopen parallel met hoogte- en dieptepunten.
Het is een bezit in de buurt, daar moet je niet aankomen.
Het pand is van monumentale waarde en het was sterk achteruitgaan. Door het ingrijpen van de Nieuwe Unie is het bewaard gebleven voor de buurt en wijk.
Vorige week is er weer een rondleiding geweest en als je dan ziet hoe mooi het weer is dan komt er weer kwaliteit in de wijk.
Er is geaarzeld om het huis te kopen zowel door de Nieuwe Unie als de GGZ. Gelukkig hebben we elkaar gevonden en bieden nu gezamenlijk woonruimte aan cliënten van de GGZ
Deze bestemming past bij de corporatie.
Wij vestigen graag uw aandacht op zorgvuldige verbouwing, er is oog voor oorsprong en dank aan de collega’s van dNU vestiging voor de subsidie voor monumenten zijn er geen concessies aan de kwaliteit gedaan.
Het is goed om vandaag stil te staan bij een nieuwe start bij een nieuw Dokter Hefting Huis in een nieuwe Herkingenbuurt.
De samenwerking gaat ten minste 10 jaar duren.
En we hopen op weer 40 jaar met de oproep om met zorg dit pand te bewonen.
De GGZ heeft zijn draai gevonden in de wijk, 11 cliënten hebben in dit huis een prettige woonomgeving gevonden.