Nog even terug naar de Ab Harrewijnprijsuitreiking

Zij was de eerste spreekster bij de uitreiking van de Ab Harrewijnprijs 2013. Zij had de prijs op 13 mei 2012 gekregen voor haar project de Pendrecht Universiteit. Bien Hofman vertelde de bezoekers in De Boskant in Den Haag dat ze een fantastisch jaar achter de rug had. Zij had het geld aangewend om samen met bewoners en partners van de Pendrecht Universiteit een symposium te organiseren in de wijk. Tot haar grote verrassing werd ze benoemd tot Rector Magnificus van deze bijzondere Bewoners Universiteit. Zij kreeg in het spiritueel centrum in de regeringsstad opnieuw applaus.

Ze zei heel erg blij geweest te zijn met de Ab Harrewijnprijs. De universiteit kreeg er veel ‘nieuwe’ bekendheid door en er kwamen felicitaties uit allerlei hoeken. Zij vond het al heel bijzonder dat ze genomineerd was voor deze prijs. Zij heeft niet zo veel met politiek en realiseerde zich dat Ab Harrewijn wat haar betreft net zo goed van D66 had kunnen zijn.

Maar toch heeft zij veel bewondering gekregen voor deze markante politicus en predikant. Ab Harrewijn heeft haar 10 jaar na zijn dood getroffen en ze is heel trots dat ze zijn ouders en zijn vrouw beter heeft leren kennen. Ze heeft hen beloofd uit te nodigen voor een speciaal college van de Pendrecht Universiteit. De prijs is eigenlijk een enorme erkening voor de manier van werken die in Pendrecht zo langzamerhand gewoon geworden is. En werkt ook in de geest van de naamgever van de prijs.

Lisa Paassen, coördinator van het Jongeren Advies Punt (JAP) in Leeuwarden won de Ab Harrewijn Prijs 2013. Zij kreeg de prijs uit handen van Ineke van Gent, de voorzitter van de jury. Het Jongeren Advies Punt biedt advies en hulp aan jongeren tot 27 jaar in de provincie Friesland, onder meer op het gebied van uitkeringen, huur- en zorgtoeslag, studiefinanciering, werk-leeraanbod, rechten op je werk, schulden. Het team bestaat volledig uit jongeren, zowel vrijwilligers als stagiars. Het JAP organiseert jongerenspreekuren geeft voorlichting op scholen.

Uit het juryrapport: “De meeste initiatiefnemers, hebben er een uitgebreide maatschappelijke carrière opzitten waarbij zij in aanraking zijn gekomen met de problematiek die ze ter hand nemen. Hun initiatief vloeit als het ware voort uit hun ervaringen. Tussen de vijftien voordrachten die we dit jaar ontvingen viel ons één drijvende kracht op zonder die achtergrond. Bovendien gaat het om een initiatief dat een maatschappelijk probleem aankaart, dat gaat over een groep mensen die het in deze tijden met een krappe arbeidsmarkt extra hard voor de kiezen krijgt en dat gemakkelijk over het hoofd wordt gezien. De jury vindt het bijzonder dat iemand zich al op zo’n jonge leeftijd in een sociaal initiatief stort en wil dat graag belonen.”

Het juryrapport

Tijdens een economische crisis krijgt de onderkant van de samenleving het altijd het hardst te verduren. Dezer dagen zijn dat niet alleen de mensen met lage of helemaal geen inkomens, maar ook degenen die geen zorg meer krijgen op het niveau dat ze nodig hebben. En dat in de wetenschap dat we pas aan het begin staan van een reeks bezuinigingen die de komende jaren over Nederland worden uitgerold.

Dat is treurig. Maar het is ook een moment waarop een samenleving haar veerkracht kan tonen, doordat mensen zeggen: dan doen we het toch gewoon zelf. De Ab Harrewijn Prijs is er om die mensen een hart onder de riem te steken. Daarbij let de jury vooral op het persoonlijke initiatief en ‘empowerment’, ofwel het betrekken van de mensen bij het project, liefst zodanig mensen uit hun problemen komen.

De jury heeft er een gewoonte van gemaakt om haar net breed uit te gooien. Dat mag ook blijken uit de nominaties van dit jaar. Crystal Ziel zet zich in voor de bestrijding van armoede, Els Keet en Hans van Bree voor dak- en thuislozen, Toos Voorneveld voor vrouwen en kinderen zonder verblijfsvergunning, Lisa Paassen voor jongeren en Stef en Tineke van Veen voor mensen met psychische en psychosociale klachten. Het zijn onvergelijkbare initiatieven.

Die onvergelijkbaarheid maakt het voor de jury ieder jaar weer lastig een winnaar aan te wijzen. Eigenlijk zijn alle genomineerden winnaars. De ervaring uit het verleden leert dat de nominatie alleen al waardevol kan zijn bij het nastreven van de doelstellingen, bijvoorbeeld omdat de steun van lokale politiek toeneemt.

Toch is het onze taak om een van de genomineerden tot winnaar aan te wijzen. We strepen daar niet een rijtje criteria voor af, maar proberen de initiatieven elk op hun waarde te beschouwen. Daarbij was er dit jaar één initiatief, dat ons opviel vanwege een aspect dat we weinig tegenkomen. De meeste initiatiefnemers, zoals Bien Hofman die in 2012 de Ab Harrewijn Prijs won, hebben er een uitgebreide maatschappelijke carrière opzitten waarbij zij in aanraking zijn gekomen met de problematiek die ze ter hand nemen. Hun initiatief vloeit als het ware voort uit hun ervaringen.

Tussen de vijftien voordrachten die we dit jaar ontvingen viel ons één drijvende kracht op zonder die achtergrond. Bovendien gaat het om een initiatief dat een maatschappelijk probleem aankaart, dat gaat over een groep mensen die het in deze tijden met een krappe arbeidsmarkt extra hard voor de kiezen krijgt en dat gemakkelijk over het hoofd wordt gezien. De jury vindt het bijzonder dat iemand zich al op zo’n jonge leeftijd in een sociaal initiatief stort en wil dat graag belonen. De winnaar van de Ab Harrewijn Prijs 2013 is Lisa Paassen namens het Jongeren Advies Punt in Leeuwarden.

Marijke Vos, voorzitter van de MOgroep (de Maatschappelijke Ondernemersgroep) en lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal voor GroenLinks, hield een lezing bij de uitreiking van de Ab Harrewijn Prijs. Hieronder de tekst.

Het is een eer om vandaag deze lezing te mogen houden, ter nagedachtenis aan mijn dierbare collega Ab Harrewijn. Ik noem hem nog geregeld als voorbeeld van iemand die niet alleen ‘sociaal praatte’, maar juist ‘sociaal doet/deed’. Zo is er dat constante verhaal over de broodjes. Als er ergens broodjes over zijn bij een activiteit, denk ik aan Ab, die altijd die broodjes in zijn tas laadde en naar de zwervers bij Utrecht Centraal bracht.

Iets over de genomineerden

Vandaag staan vijf activiteiten in de belangstelling, waarin burgers het voor elkaar opnemen. Het zijn mooie initiatieven op verschillende terreinen van zorg en welzijn, zoals dakloze mensen, mensen met psychische en psycho-sociale klachten, jongeren, arme mensen, vrouwen en kinderen zonder onderdak en zonder verblijfsvergunning. Bij deze initiatieven zou Ab Harrewijn zich thuis hebben gevoeld.

Waarom is verandering nodig?

Ik ben gevraagd als voorzitter van de MOgroep, de Maatschappelijke Ondernemersgroep, om iets te vertellen over de grote veranderingen in zorg en welzijn, de decentralisatie van taken naar de gemeenten en de nieuwe opvattingen over de rol van burgers en overheid en maatschappelijke organisaties. Ik ben nu bijna twee jaar voorzitter van de MOgroep, en deze verandering is de kern van ons werk als branchevereniging en belangenbehartiger.

Meer informatie op website van de Ab Harrewijn Prijs.