conferentie Succes met actieve vrouwen in het vrijwilligerswerk
´Vrijwilligerswerk is een morele verplichting voor iedereen´
´De overheid biedt kansen aan iedereen. Iedereen is daarom verplicht om een bijdrage te leveren aan de samenleving, ook via onbetaald werk.´ Dit zei Metin Çelik, Tweede Kamerlid voor de PvdA gisteren tijdens de conferentie Succes met actieve vrouwen in het vrijwilligerswerk. Çelik nam daar de methodiek in ontvangst die Dona Daria en Stichting LOV ontwikkelden om geïsoleerde migrantenvrouwen toe te leiden naar en te behouden voor vrijwilligerswerk.
De conferentie, op 18 mei in Rotterdam, was de formele afsluiting van het gelijknamige project van beide organisaties. De conferentie trok negentig deelnemers, vooral vertegenwoordigers van organisaties die met allochtone vrijwilligers werken of willen werken. Dona Daria, Centrum voor Vrouwen en Emancipatie en LOV bereidden sinds januari 2010 samen zeventig sociaal geïsoleerde vrouwen voor op vrijwilligerswerk. Veertig van hen zijn inmiddels structureel als vrijwilliger aan de slag. Vijftien anderen hebben voor kortere of langere tijd met vrijwilligerswerk kennisgemaakt. Alle deelnemers hebben hun competenties uitgebreid en stappen gemaakt op de participatieladder dankzij de groepsaanpak van Dona Daria en de individuele coaching door vrijwilligers van Stichting LOV. Vijftien organisaties die vrijwilligers uit deze doelgroep willen werken of dat al doen, hebben bij Dona Daria een training gevolgd. ´Hele mooie resultaten´, volgens Çelik, ´al streef ik ernaar dat waardevolle projecten als dit uiteindelijk niet meer nodig zijn.´
Zover is het nog lang niet. Toch is het volgens Eva van Baren, die bij het Erasmus Centre for Strategic Philanthropy onderzoek doet naar vernieuwingen binnen het vrijwilligerswerk, een groot misverstand dat allochtonen geen vrijwilligerswerk doen of willen doen, zo vertelde zij in haar presentatie tijdens de conferentie. Allochtonen besteden volgens haar minstens evenveel tijd aan vrijwilligerswerk als autochtonen, zij het niet binnen traditionele Nederlandse vrijwilligersorganisaties. Als die organisaties al bewust met allochtone vrijwilligers willen werken, dan kost het moeite om hen te werven en behouden. Vooral communicatieproblemen en verschillende verwachtingspatronen zijn daar debet aan.
Vandaar dat niet alleen potentiële vrijwilligers maar ook vertegenwoordigers van organisaties die met allochtone vrijwilligers (willen) werken zijn getraind. Organisaties hebben verschillende motivaties om allochtone vrijwilligers te werven. Zorginstellingen zoeken bijvoorbeeld vrijwilligers die dichtbij de groeiende groep allochtone (oudere) cliënten te staan. Andere organisaties willen hen inzetten om toegang te krijgen tot een nieuwe doelgroep. Maar ook de wens om het personeelsbestand te verbreden of om kansen te bieden aan mensen die daar minder mogelijkheden toe krijgen kan een motivatie zijn.
Tijdens de conferentie werd diverse malen de grote potentie van migrantenvrouwen als Rotterdamse vrijwilligers benadrukt. Voor organisaties die met deze vrijwilligers werken is het goed om stil te staan bij de verschillen tussen de vrouwen die zich als vrijwilliger aanmelden en hun wensen en mogelijkheden. Vrouwen die nauwelijks de deur uit gaan en slecht op de hoogte zijn van de Nederlandse taal en gebruiken, hebben andere mogelijkheden en wensen dan vrouwen die in Nederland zijn opgegroeid, hun loopbaan een aantal jaar opzij hebben gezet om voor kleine kinderen te zorgen maar nu aan de slag willen. Wat ook weinigen weten, is dat er ook een grote groep vrouwen is die een goede opleiding hebben gevolgd in het land van herkomst en vrijwilligerswerk zien als middel om ervaring op te doen en zo snel mogelijk een goede betaalde baan te vinden.
Vanuit Stichting LOV worden jaarlijks ruim vijfhonderd sociaal geïsoleerde vrouwen binnen diverse taal- en participatieprojecten begeleid, onder andere naar vrijwilligerswerk. Deze begeleiding gebeurt door vrijwilligers die professionele ondersteuning krijgen vanuit de stichting die ruim 16 jaar bestaat. Dona Daria is de stedelijke organisatie voor emancipatie, vijf jaar geleden ontstaan uit een fusie tussen vijf migrantenvrouwenorganisaties en het Rotterdams Vrouwenhuis. Via cursussen en projecten voor bestaande groepen in de hele stad ondersteunt ze jaarlijks ruim drieduizend vrouwen en enkele honderden mannen bij hun emancipatie.
Het project Succes met actieve vrouwen in het vrijwilligerswerk is tot stand gekomen met steun van, onder andere, de gemeente Rotterdam, het Europees integratiefonds, het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, stichting Bevordering van Volkskracht en Solidarodam.