De Castle Vale Housing Action Trust gaf Adam Mornement in 2004 opdracht om de verandering van de wijk te beschrijven. Het kostte Mornement een half jaar om dat voor elkaar te krijgen. Hij sprak met bewoners uit de wijk, artsen, verloskundigen, politieagenten, onderwijzers en gemeenteraadsleden. Hij maakte ook gebruik van de archieven van de staf van de medewrekers van de Trust. Hij werd ertoe aangezet er een onafhankelijk werk van te maken.
Het boek is fraai uitgevoerd met veel foto’s van bewoners in actie en foto’s van allerlei voorvallen in de wijk. Op de foto’s komen Koningin Elisabeth II en Prinses Anne voor, maar ook Blakey uit de serie ‘On the Buses’uit de 70-er jaren, die de Hopper Bus dienst opende in 1995, waarmee werknemers naar hun werk vervoerd worden.
De sloop van 30 van de 32 high rise flats is op de luchtfoto’s duidelijk in beeld gebracht.
Het bovenste plaatje is uit 1993 en het onderste uit 2004. In 2004 staan er nog twee hoge torenflats. 24 flats kwamen onder de sloophamer. Laagbouw kwam er voor in de plaats. huurders van eengezinswoningen werden in de gelegenheid gesteld hun huurhuis te kopen. Er is nu door de wijk heen een mengvorm van koopwoningen en huurwoningen. De huurwoningen, councilhouses, werden met tapijt en al opgeleverd. Dat geeft wel scheve ogen, maar door de beugel genomen zijn de bewoners tevreden over de ingreep. Vroeger, weet men zich te herinneren, stonden mensen in de rij om in Castle Vale te gaan wonen en dat is nu weer het geval.
De tussenliggende periode vooral in de jaren 80 was de wijk te vergelijken met beruchte wijken als Toxteth in Liverpool en Brixton in Londen, waar de riots (rellen) uitbraken. De regering van Margareth Thatcher trok veel geld uit om die wijken grondig op te knappen. Voor Castle Vale werd een bedrag van 300 miljoen pond sterling neergelegd.
Daarvoor werden:
– 1486 woningen gebouwd
– 1333 woningen verbeterd
– 2275 woningen gesloopt inclusief 32 torenflats
– twee winkelcentra gebouwd plus een bedrijfsterrein en een reeks van gezondheidsfaciliteiten
– 1461 banen gecreëerd
– 3415 opleidingen gefinancierd
– het werkloosheidscijfer daalde van 26% in 1993 naar 5,3% in 2004 (over heel Birmingham is dat percentage 7,6%)
– de gemiddelde levensduur van bewoners steeg met 7 jaar
– de 5 basisscholen in Castle Vale leverden in 1994 13% hoogst gekwalificeerde kinderen af, in 2004 was dat percentage 31% en in 2003 zelfs 40%
– het misdaadcijfer daalde met 36%
– Castle Vale was nooit een allochtonen wijk, in 1991 was het percentage 5% en in 2001 8%, dat gaat om mensen uit de Caraïben. Nu wonen er ook 1% Oost Europeanen. En de verwachting is dat de verkleuring gaat doorzetten. De aanvankelijke bewoners kwamen uit de wijken Nechells en Aston, arbeiders wijken met veel Ieren.
Castle Vale is Birmingham’s grootste naoorlogse woonwijk. De wijk is 481 are in een soort van rechthoek en ligt 5 mijl (zo’n 8 kilometer) noord oostelijk van het centrum van de stad. Er wonen rond de 9000 mensen in 4000 woningen.
Tussen 1964 en 1969 werd de wijk uit de grond gestampt. Op het terrein waar in de tweede wereldoorlog de spitfires werden getest op Castle Bromwich Airfield. De naam was ook nieuw en kwam uit een wedstrijd in de vroege 60-er jaren.
The Knight of the Vale is een sculpture, die de overwinning op de verloedering moet symboliseren. Het werk werd in oktober 2003 onthuld door Sir Richard Knowles voormalig leider van de gemeenteraad van Birmingham. Hert werk is 9 meter hoog en door John McKenna gemaakt op basis van ideeën van bewoners en betaald door het warenhuis Sainsbury’s. Uiteraard is er ook een kunstwerk dat laat zien dat er veel spitfires boven Castle Vale getest werden.
In een map die het Pendrechtse gezelschap meekreeg zitten spullen van de cvCha, die allerlei programma’s heeft lopen om de wijk op peil te houden. cvCha staat voor Castle Vale Community Housing Association en is gevestigd aan 11 High Street, Castle Vale, Birmingham B35 7PR. Er is ook een site www.cvcha.org.uk
Kortom Castle Vale is misschien wel een wijk zoals Pendrecht wil worden over een jaar of 5. De mensen uit Castle Vale, die de Dialogen zagen, waren erg jaloers op de diversiteit aan bewoners die voor hen kwamen optreden. Hoe ze dat in Pendrecht voor elkaar krijgen, boeit hen weer. Verder contact is dus over en weer erg zinvol. En de taal? Daar komen we vast uit.